Reiner Kunze

1933 – , Alemania

Trad. Ada Trzeciakowska

renovación de la mañana

En un azulejo
una grieta:
               un pelo
de tu cabeza

Se caen tanto, ¡perdona!

Cada uno me consuela:
estás todavía

Fotografía de Katia Chausheva

Tłum. Jakub Ekier

remont poranka

W płytce posadzki
rysa:
         włos
z twojej głowy

Wciąż wypadają, przepraszam!

Z każdym pociecha:
j e s t e ś

INSTANDSETZUNG DES MORGENS

In der fliese
ein sprung:
                   ein haar
von deinem haar

So viele fallen aus, verzeih!

Jedes ein trost :
du bist



Reiner Kunze

1933 – , Alemania

Trad. Ada Trzeciakowska

la cruz del sur

Noches que te apedrean

Estrellas
caen tras su propia luz

Y tú permaneces bajo su granizo

Ninguna te golpea

Y el dolor es tal
como si te golpeasen todas

Ilustración de Gabriel Pacheco

Tłum. Jakub Ekier

krzyż południa

Noce, które cię kamienują

Gwiazdy
spadają po swoim świetle

I stoisz pod ich gradem

Żadna nie uderza w ciebie

A ból,
jak gdyby uderzały wszystkie

Kreuz des Süden 

Nächte, die dich steinigen
 
Die sterne stürzen herab
auf ihrem licht
 
Du stehst in ihrem hagel
 
Keiner trifft dich
 
Doch es schmerzt,
als träfen alle

Reiner Kunze

1933 – , Alemania

Trad. Ada Trzeciakowska

Noviembre

Cielo negriníveo,
y en el estanque empieza a caer
la nieve de las profundidades

Silenciosa

Como en nosotros cuando encanecemos

Fotografías de Matsuo Yamamoto

Tłum. Jakub Ekier

Listopad

Niebo śnieżnoczarne,
A w stawie zaczyna sypać
Śnieg z głębi

Bezgłośny

Jak w nas kiedy siwiejemy

Reiner Kunze

1933 – , Alemania

Trad. J. Luis Gómez Toré

VARIACIÓN SOBRE EL TEMA «FILEMÓN Y BAUCIS»

Un consuelo sería que aún durante siglos
nos fuera concedido
poder acariciarnos
gracias a nuestras ramas
y el tilo
sería para ti.

Sin embargo, si me tocara el roble
sufriría, en mí siento
la savia del saúco

Tłum. Jakub Ekier

WARIACJA NA TEMAT FILEMONA I BAUCIS

Lżej byłoby na myśl o stuleciach jeszcze
we wzajemnym dotyku
gałęzi, lżej obojgu,
                                 a tobie –
ładnie w koronie lipy, w jej pniu

Mnie by uwierał tylko
charakter dębu – w sobie
czuję rdzeń czarnego bzu

variation über das thema »philemon und baucis«

Tröstlich wär’s, jahrhunderte noch
einander mit den zweigen
berühren zu dürfen,
                                    und die linde
stünde dir

Am wesen der eiche jedoch
würde ich leiden, das mark des holunders
spür ich in mir

Reiner Kunze

1933 – , Alemania

Trad. Ada Trzeciakowska

el fin del arte

No cantes al sol, no cantes,
dijo el búho al urogallo
El sol no importa

El urogallo tachó
el sol del poema

Eres un auténtico artista,
dijo el búho al urogallo

Y cayó una hermosa oscuridad

Fotografías de Tamara Dean (Australia, 1976)

Tłum. Jakub Ekier

koniec artyzmu

Rzekła sowa do głuszca:
nie opiewaj słońca, nie opiewaj,
słońce nieważne

Głuszec wycofał słońce
z wiersza

Rzekła sowa do głuszca:
to artystyczna dojrzałość

I ładnie pociemniało.

Das ende der kunst

Du darfst nicht, sagte die eule zum auerhahn,
du darfst nicht die sonne besingen
Die sonne ist nicht wichtig

Der auerhahn nahm
die sonne aus seinem gedicht

Du bist ein künstler,
sagte die eule zum auerhahn

Und es war schön finster

Reiner Kunze

1933 – , Alemania

Trad. Ada Trzeciakowska

Caminos sensibles

Sensible
es la tierra encima de los manantiales: ningún árbol puede ser
talado, ninguna raíz
arrancada

Los manantiales podrían
secarse

Cuántos árboles se talarán, cuántas raíces
se arrancarán

en nosotros

Fotogramas de El manantial de la doncella de Ingmar Bergman

Tłum. Jakub Ekier

WRAŻLIWE DROGI

Wrażliwa jest
ziemia nad źródłami – nie wolno ściąć drzewa, wyrwać
korzenia

Bo wtedy
wyschną źródła

Ile się
ścina drzew, ile
wyrywa korzeni

w nas

sensible wege

Sensibel
ist die erde über den quellen: kein baum darf
gefällt, keine wurzel
gerodet werden

Die quellen könnten
versiegen

Wie viele bäume werden
gefällt, wie viele wurzeln
gerodet

in uns

Reiner Kunze

1933 – , Alemania

Trad. Raúl Borchardt

poética

para Jakub Ekier

Hay tantas respuestas
sin embargo no sabemos preguntar

El poema
es el bastón blanco del poeta

Con él tantea las cosas
para reconocerlas

Tłum. Jakub Ekier

poetyka

Jakubowi Ekierowi

Tyle jest odpowiedzi,
ale nie umiemy pytać

Wiersz
to biała laska poety

Na ślepo dotyka rzeczy,
które on chce poznać

poetik

Für Jakub Ekier

So viele antwortgen gibt’s,
doch wir wissen nicht zu fragen

Das gedicht
ist der blindenstock des dichter

Mit ihm berührt er die dinge,
um sie zu erkennen

Rafael Cadenas

1930 – , Venezuela

Rilke (FRg.)

Las cosas supieron, más que los hombres,
de su mirada
a la que se abrían
para otra existencia.
Él las acogía transformándolas
en lo que eran, devolviéndolas a su exactitud,
bañándolas en su propio oro,
pues ¿qué sabe de su regia condición
lo que se entrega?

Piedras, flores, nubes
renacían
en otro silencio
para un distinto transcurrir.

Su reposado mirar
nunca se llegó a ellas con motivo.
Sólo sus ojos querían.

Ahora lo echan de menos,
las gentes pasan de prisa ¿hacia dónde?
Las cosas
quieren ser vividas.


Vivir
albergado,
a la escucha,
prometiéndose a lo mayor,
destierra.

Lo sabías
antes de darte a la obra.

Aquí no puedes ser sino el extraño.

Tu huella conduce a un lugar
que nadie visita.


Cómo pudiste
hacerte
día tras día,
llevándote,
en sigilo,
el alma templada
para resistir
no resistiendo,
en equilibrio
la balanza,
y con paciencia labrar
en ti
adentro
lo que ya no hace frente

(o lo que hace frente a las estrellas).

Collage propio

Tłum. Ada Trzeciakowska

RIlke

Rzeczy wiedziały, więcej niż ludzie,
o jego spojrzeniu
otwierało je ono
na inne istnienie.
On je przyjmował, przeobrażając je
w to, czym były, przywracając im ich prawdziwość,
zanurzając je w ich własnym złocie,
bo, co wie o swej królewskiej kondycji
to, co się nam ofiarowuje?

Kamienie, chmury, kwiaty
rodziły się na nowo
w innej ciszy
dla innego przemijania.

Jego spokojne spojrzenie
nigdy nie zbliżało się do nich z rozmysłem.
Tylko jego oczy tego chciały.

Teraz tęsknią za nim,
ludzie mijają je pośpiesznie, dokąd idą?
Rzeczy
chcą być przeżywane.


Życie
pod osłoną,
nasłuchując,
przyrzekłszy siebie czemuś większemu,
wyklucza.

Wiedziałeś o tym
nim poświęciłeś się dziełu.

Tutaj możesz być tylko obcym.

Twój ślad prowadzi do miejsca
którego nikt nie odwiedza.


Jak mogłeś
stwarzać siebie
dzień po dniu,
niosąc sobie,
w tajemnicy,
hartowaną duszę
aby dawać odpór
nie stawiając oporu,
w równowadze
waga,
i z cierpliwością uprawiać
w sobie
do wewnątrz
to co już czoła nie stawia

(lub to, stawia czoła gwiazdom).

Reiner Kunze

1933 – , Alemania

Trad. Bettina Neumann

CREDO EN UN BUEN DIA

… son descalzos de corazón
Jan Skácel

Cuando escribes un poema, descalzo
de corazón,

evita los lugares que
quebraron algo en ti

El musgo
No está a la altura de los añicos

Existe, sí 
el verso sin llaga

Tłum. Ada Trzeciakowska

CREDO w DOBRY DZIEŃ

…którzy są w sercach bosi
Jan Skácel

Gdy piszesz wiersz, jesteś
w sercu bosy

Unikaj miejsc, w których
coś w tobie pękło

Mech
nie pokryje takich odłamków

Istnieje
wiersz bez rany

CREDO AN EINEM GUTEN MORGEN

…die im herzen barfuß sind
Jan Skácel


Wenn du ein gedicht schreibst, im herzen also
barfuß bist,

meide die plätze, an denen
etwas in dir zerbrach

Das moos
ist den scherben nicht gewachsen

Es gibt ihn, den
vers ohne wunde

Charles Simic

1938 – , Serbia / EE. UU

Trad. Luis Ingelmo

La Vida de las imágenes

Existe, en la crítica literaria, un malentendido de grandes proporciones en relación al modo en que las ideas se insertan en los poemas. En apariencia, los poetas proceden siguiendo uno de estos dos métodos: o exponen sus ideas directamente o encuentran equivalentes para ellas. Lo que a menudo se denomina poesía filosófica da la impresión de ser una poesía de aguda elocuencia, o bien una variación del simbolismo. En ambos casos se asume que el poeta sabe de antemano qué es lo que va a decir, de modo que escribir el poema no es sino la búsqueda de la forma más eficiente de adornar esas ideas.
Si eso fuera correcto, la poesía se limitaría a repetir lo que se ha pensado y se ha dicho antes que ella. No existiría el pensamiento poético tal como Heidegger lo concibe. No cabría esperarse que la poesía tuviera la más mínima relación con la verdad.
(…)
Mis poemas (al principio) son como una mesa sobre la que se coloca toda suerte de cosas interesantes que uno ha ido encontrando en sus paseos: un guijarro, un clavo oxidado, una raíz de forma peculiar, la esquina de una fotografía rota, etc. Después de dedicarme a mirarlas y de pensar en ellas a diario, comienzan a fraguarse ciertas relaciones sorprendentes que apuntan a algunos significados.
Estos objets trouvés de poesía son, desde luego, fragmentos de lenguaje. El poema es la estancia donde uno escucha con atención lo que el lenguaje está diciendo, donde empieza a surgir el verdadero sentido de las palabras.
Eso no es cierto. Lo crucial no es lo que las palabras significan sino, antes bien, lo que muestran y revelan. Lo literal conduce a lo figurativo, y en el interior de cada figura poética de valor hay un teatro en el que se está representando una obra. Ésta trata sobre dioses y demonios y el mundo en toda su desconcertante presencia y variedad.
En esencia, un poema interesante es un problema epistemológico y metafísico para el poeta.

Tłum. Ada Trzeciakowska

Życie obrazów

W krytyce literackiej zachodzi poważne nieporozumienie dotyczące sposobu, w jaki idee są wprowadzane do wierszy. Poeci postępują w dwojaki sposób: albo wyrażają idee wprost, albo znajdują dla nich odpowiedniki. To, co często nazywane jest poezją filozoficzną, sprawia wrażenie poezji wyostrzonej elokwencji, czy też odmiany symbolizmu. W obu przypadkach zakłada się, że poeta z góry wie, co chce powiedzieć, a więc pisanie wiersza jest niczym innym jak poszukiwaniem najbardziej efektywnego sposobu upiększenia tych myśli.
Gdyby tak było, poezja byłaby tylko powtórzeniem tego, co już zostało pomyślane i powiedziane przed nią. Nie istniałaby myśl poetycka w rozumieniu Heideggera. Nie można by było spodziewać się, że poezja będzie miała jakikolwiek związek z prawdą.
(…)
Moje wiersze (na początku) są jak stolik, na którym wykłada się różne ciekawe rzeczy znalezione podczas spacerów: kamyk, zardzewiały gwóźdź, korzeń o osobliwym kształcie, róg zepsutej fotografii itd. Po dłuższym przyglądaniu się im i codziennym o nich myśleniu, zaczynają wyłaniać się pewne zaskakujące powiązania, które naprowadzają na konkretne znaczenia.
Te objets trouvés poezji to oczywiście fragmenty języka. Wiersz jest pomieszczeniem, w którym wsłuchujemy się uważnie w to, co mówi język, gdzie zaczyna wyłaniać się prawdziwe znaczenie słów.
To nie prawda. Istotne nie jest to, co słowa znaczą, ale raczej to, co pokazują i odsłaniają. Dosłowność prowadzi do przenośni, a wewnątrz każdej wartościowej figury poetyckiej kryje się teatr, w którym odgrywana jest sztuka. Mówi ona o bogach i demonach oraz o świecie w całej jego oszałamiającej postaci i różnorodności.
W gruncie rzeczy ciekawy wiersz jest dla poety problemem epistemologicznym i metafizycznym.