Ewa Lipska

1945 – , Polonia

Clase magistral de la descripción por ausencia…

Trad. Ada Trzeciakowska

del viaje

El diario de viaje no fue escrito.
No se empleó el arma blanca de la descripción.
El estallido de la bomba en el aeropuerto
No fue acompañado por la explosión de la palabra.
No desfiguré el paisaje
con el circunstancial del lugar.
No puse punto final
sobre la cuenca del río Mississippi.
Tampoco bajé de las colinas californianas
por los grados superlativos de los adjetivos.
Ni un solo signo de exclamación irrumpió en el papel
mientras me paraba a orillas de los océanos.
A veces el impulso perverso de escribir
me despertaba por la noche
y me alcanzaba un bolígrafo.
Afortunadamente
la memoria
tampoco hizo
nada.

Z podróży

Dziennik podróży uległ nienapisaniu.
Nie użyta została biała broń opisu.
Na szczęście wybuchowi bomby na lotnisku
nie towarzyszyła eksplozja słów.
Nie pokaleczyłam krajobrazu
okolicznikiem miejsca.
Nie postawiłam kropki
nad dorzeczem Missisipi.
Nie schodziłam z kalifornijskich wzgórz
po najwyższych stopniach przymiotników.
Ani jeden wykrzyknik nie wdarł się na papier
gdy stałam nad brzegami oceanów.
Niekiedy przewrotna chęć zapisu
budziła mnie w nocy
i podawała mi pióro.
Na szczęście
nie dopisała mi
niczego
pamięć.

Ewa Lipska

1945 – , Polonia

Trad. Ada Trzeciakowska

Variaciones de Geldberg

El turismo es un cuerpo extraño para Geldberg. Sólo una vez al año viaja al desierto del Kalahari para hacer retroceder el reloj de arena y admirar la fluyente paciencia del tiempo.

*

Geldberg sabe que si algunos vagones de su vida han descarrilado, no significa que todo el tren haya descarrilado también. Tales epilepsias del destino suceden en la ruta de Allí a Ahora y de Ahora a Allí. La teoría de la gravedad demuestra que cuando estamos parados en la estación, nuestra vida se va de todos modos.

*

A Geldberg no le gusta la poesía, pero vive en un país donde cada segundo nace un nuevo poeta. Algunos justo están madurando en las incubadoras de los diccionarios. Alrededor se oye una tos crónica de la democracia, rimas festivos y nacionalistas. Los perros de raza de la poesía, sin embargo, olfatean cada mota de la derrota, cada migaja de la materia oscura. Se dice que se acabaron los tiempos versiduraderos, pero puede que se equivoquen los que ponen la metáfora de cara a la pared.

Fotografías de Louis Faurer

Wariacje Geldbergowskie

Turystyka jest dla Geldberga ciałem obcym. Jedynie raz w roku wyjeżdża na pustynię Kalahari, aby odwrócić klepsydrę i podziwiać przesypującą się cierpliwość czasu.

*

Geldberg wie, że jeśli wykoleiło się kilka wagonów jego życia, to nie znaczy, że wykoleił się cały pociąg. Takie epilepsje losu zdarzają się na trasie Stamtąd do Teraz i z Teraz do Stamtąd. Teoria bezwzględności udowadnia, że kiedy stoimy na stacji, nasze życie i tak odjeżdża.

*

Geldberg nie lubi poezji, ale mieszka w kraju, w którym co sekundę rodzi się nowy poeta. Niektórzy dojrzewają właśnie w inkubatorach słowników. Wokół przewlekły kaszel demokracji, rymy biesiadne i narodowe. Rasowe psy poezji wywęszą jednak każdą drobinę klęski, każdy okruch ciemnej materii. Mówi się, że czasy wierszotrwałe już minęły, ale ci wszyscy, którzy odwracają metaforę do ściany, mogą się mylić.

Ewa Lipska

1945 – , Polonia

Trad. Ada Trzeciakowska

La certeza

Ya ha habido semejante examen de historia
cuando todos los alumnos fallaron a la vez.
Y ha quedado de ellos un solemne cementerio.

No hay certeza de que fuera un examen.
No hay certeza de que todos fracasaran.
Sí, hay certeza de que quedó de ellos un solemne cementerio.

Ya ha habido semejante amor.
Pero no hay certeza de que fuera el nuestro.
Ya ha habido semejantes personas.
Pero no hay certeza de que hayamos sido nosotros.
Ya ha habido semejantes pteranodones voladores.
Pero no hay certeza de que haya sido en nuestra época.
Ya ha habido semejante lenguaje.
Pero no hay certeza de que lo hayamos hablado.
Ya ha habido semejante silencio.
Pero no hay certeza de que haya sido entre nosotros.
Ya se ha producido el fin del mundo.
Pero no hay certeza de que haya sido de nuestro mundo.

Y quedó de él un solemne cementerio.
Sí, hay una certeza de que ha quedado un solemne cementerio.

Poema de Ewa Lipska musicalizado por Marek Grechuta

Pewność

Był już taki egzamin z historii
kiedy naraz wszyscy uczniowie oblali.
I został po nich uroczysty cmentarz.

Nie ma pewności że to był egzamin.
Nie ma pewności że wszyscy oblali.
Jest pewność że został po nich uroczysty cmentarz.

Była już taka miłość.
Ale nie ma pewności że to była nasza.
Byli już tacy ludzie.
Ale nie ma pewności że to byliśmy my.
Były już takie latające pteranodony.
Ale nie ma pewności że to za naszych czasów.
Był już taki język.
Ale nie ma pewności że nim mówiliśmy.
Było już takie milczenie.
Ale nie ma pewności że to pomiędzy nami.
Był już koniec świata.
Ale nie ma pewności że to naszego świata.

I został po nim uroczysty cmentarz.
Jest pewność że został po nim uroczysty cmentarz.

Ewa Lipska

1945 – , Polonia

Trad. Manel Bellmunt Serrano

Trabajo aquí

Trabajo aquí. En la Europa del Este.
En compañía de perros. Pequeños y desmañados.
Y de gentes tristes y ebrias.
O trágicas al estilo de August Strindberg.
Sobre el escritorio la lata de conservas de un poema.
Un guante. Cartas. Tinta en la ventana.
En medio de la habitación, una butaca
de la tumba de Tutankamón.
El papel sigue respirando
pero con dificultades. Con nitroglicerina.
Mi tiempo. Mi cuerpo. Mi vida.
Todo se ha vuelto de un solo uso
como un vestido de papel o una servilleta.
Lo único seguro es una sombra en la esquina de mi habitación.
Un taxi negro que crece desde hace años.

Fotograma de la película rusa Leviatán de Andrey Zvyagintsev

Tu pracuję

Tu pracuję. Na wschodzie Europy.
W otoczeniu psów. Małych i niezgrabnych.
Ludzi smutnych albo pijanych.
Albo tragicznych jak u Augusta Strindberga.
Na biurku konserwa wiersza.
Rękawiczka. listy. W oknie atrament.
Na środku pokoju fotel
z grobu Tutenchamona.
Oddycha jeszcze papier
ale ciężko. Z nitrogliceryną.
Mój czas. moje ciało. Moje życie.
Wszystko do jednorazowego użycia
tak jak suknia z papieru albo serwetka.
Pewny jest jedynie cień w rogu pokoju.
Powiększająca się od lat
czarna taksówka

Ewa Lipska

1945 – , Polonia

*Creo que este texto de José Lezama Lima podría servir de contrapunto o arrojar una nueva luz sobre este poema.

Trad. M. Belmut Serrano

Testamento

Cuando Dios muera
abriremos el testamento
para saber
quién se queda con el mundo

con esta inmensa trampa
para las personas


Fotograma de «La doble vida de Weronika» de Krzysztof Kieslowski

Testament

Po śmierci Boga 
otworzymy testament 
aby dowiedzieć się 
do kogo należy świat 

ta wielka łapka 
na ludzi

Frames instalación de Nicolas Crauss (2018) en el Museo de Arte Moderno de Breslavia. Foto propia.